Wetenschap in tijden van corona – dienaar van de politiek of luis in de pels?

28 september 2021
20:00

Wetenschappers treden al ruim anderhalf jaar regelmatig op bij Jinek, Op1, De vooravond en geven interviews in kranten en magazines; deze (corona)experts zijn tot vertrouwde gezichten in ieders woonkamer verworden. Zij duiden de pandemie, geven uitleg over de ziekte, potentiële maatschappelijke gevolgen en laten ons meekijken door hun wetenschappelijke – regelmatig kritische – bril. De rol die zij daarbij aannemen, verschilt: de een is adviseur van de politiek en de ander de autoriteit die kennis naar het brede publiek vertaalt. Die twee, soms tegenstrijdige rollen, geven het spanningsveld tussen wetenschap, politiek en samenleving weer en de veelheid aan verschillende perspectieven maakt het voor de leek soms moeilijk om door de bomen het bos nog te zien. Wat is de taak van de wetenschap in tijden van pandemie? Moet deze de politiek dienen en daarbij liefst uit één mond spreken? Of is het juist haar taak om de samenleving te dienen en daarbij meerdere perspectieven te laten zien?

De coronacrisis wordt (in de eerste plaats) aangepakt als een gezondheidscrisis – de politiek draagt zorg voor de gezondheid van alle Nederlanders en wordt daarbij geadviseerd door het Outbreak Management Team (OMT). Is er in dit adviesorgaan ruimte om verder te kijken dan de actuele ontwikkelingen en welke wetenschappelijke disciplines worden erin vertegenwoordigd? En wordt er wel voldoende rekening gehouden met de effecten op lange termijn voor bijvoorbeeld de economie, groeiende kansenongelijkheid of de geestelijke gezondheidszorg?

Tijdens dit gesprek zitten een aantal bekende gezichten, vanuit verschillende academische disciplines, aan tafel om te spreken over de crisis, de relatie tussen wetenschap, politiek en maatschappij en de uitdagingen waar Nederland – en de rest van de wereld – de komende tijd voor staan. Met onder meer Marli Huijer, Marion Koopmans en Roland Bal. Moderatie: Geert Maarse.

Prof.dr. Marli Huijer is emeritus-hoogleraar publieksfilosofie aan ESPhil en voormalig Denker des Vaderlands. Haar onderzoek richt zich op de filosofie van mens en cultuur – hoe disciplineren we onszelf en elkaar tot gedrag dat het mogelijk maakt om vreedzaam samen te leven? Aan tafel bij Op1 riep zij op tot een breed maatschappelijk debat over de aanpak van de crisis met ruimte voor verschillende stemmen.

Prof. dr. Marion Koopmans is hoofd van de afdeling Viroscience aan het ErasmusMC en sinds de coronacrisis misschien wel ’s lands meest bekende viroloog. Ze is lid van het OMT en maakt onderdeel uit van het internationale onderzoeksteam van de WHO waarvoor ze naar Wuhan afreisde. Samen met Diederik Gommers ontving zij de Machiavelliprijs 2020 voor meest markante bijdrage aan communicatie tussen politiek en burger.

Prof. dr. Roland Bal is gezondheidseconoom en houd zich bezig met beleid en de bestuurlijke inrichting van de gezondheidszorg. Hij schreef mee aan een artikel voor Health Economics over de kakofonie van experts en beleid en sprak zich in een vroeg stadium van de crisis uit over het spanningsveld tussen opschaling van de zorg en kwaliteitsbehoud.

Moderatie: Geert Maarse.

Dit programma wordt georganiseerd door Studium Generale van de Erasmus Universiteit en Debatpodium Arminius.