Het Rotterdamse Hoogbouwdebat: Zijn we het Manhattan aan de Maas voorbij?
Rotterdam staat bekend als dé hoogbouwstad van Nederland, wat bij heeft gedragen aan haar populariteit. Ook nu verschijnen er nog nieuwe hoge flats, chique appartementen en lofts aan de Rotterdamse horizon.
In de Hoogbouwvisie (2019) breidde de gemeente de hoogbouwlocaties nog uit met de ‘Alexanderknoop’ rondom NS-Station Rotterdam Alexander, Hart van Zuid, de Rijnhaven en Feyenoord City. Er staan meerdere torens van meer dan 250 meter gepland, met veel nieuwe woningen.
Maar hoog bouwen is duur en blijkt niet eens zo ruimtebesparend te zijn. Door de oplopende kosten van de laatste tijd stagneert een deel van de bouw, enkele woontorens zijn al afgeblazen. Het wordt steeds moeilijker bewoners te vinden door de hoge prijzen van appartementen.
Tegelijkertijd is de verdichtingsopgave urgenter dan ooit. Zijn er ook andere manieren dan hoogbouw waarop de stad evengoed of zelfs nog beter kan verdichten? Kan de geuzennaam ‘Manhattan aan de Maas’ de prullenbak in? Of is de huidige stagnatie in de bouw slechts een tijdelijke rimpeling en geen reden om de hoogbouwambities opzij te zetten?
Onder leiding van moderator Marianne Klerk gaan architecten, wetenschappers en Rotterdammers als architect Zico Lopes, stedenbouwkundige Emiel Arends, fotograaf Khalid Amakran, Jiska Engelbert (Erasmus University), Erik Faber (Stichting Hoogbouw), Kevin van Eikeren (Woonstad Rotterdam), architect Carolien Schippers (CAS Office) en architect Jeroen de Willigen (de Zwarte Hond) daarover in gesprek.
Het Rotterdamse Hoogbouwdebat wordt georganiseerd door AIR, Vers Beton en Debatpodium Arminius. Vooraf en na afloop verkoopt uitgeverij NAI010 onder meer het boek van Emiel Arends.
Emiel Arends is stedenbouwkundige en planoloog bij de gemeente Rotterdam en is in deze rol al bijna 25 jaar werkzaam aan hoogbouw. Hij is de schrijver van de laatste twee hoogbouwvisies van de stad en co-auteur van de plintenstrategie voor de binnenstad. Naast zijn werkzaamheden bij de gemeente Rotterdam ook geeft hij ook les op de Hogeschool Rotterdam en is hij adviseur en lid supervisieteam op de Zuidas in Amsterdam. Daarnaast schrijft hij regelmatig artikelen over hoogbouw, verdichting en de stad op ooghoogte.
Architect Zico Lopes zit met zijn bureau Spatial Codes in Bospolder-Tussendijken. Zij houden zich bezig met het creëren van ruimtelijke interventies die de (sociale) interactie tussen de openbare ruimte, de gebouwde omgeving en haar gebruikers stimuleren.
Foto: Daphne van Drenth
Jiska Engelbert (1979) werkt aan de Erasmus Universiteit. Ze is gefascineerd door de invloed van public relations en urban branding op beleid en besluitvorming in de (slimme) stad.
Khalid Amakran is een geboren Spangenaar met Marokkaanse ouders. Fotografie begon voor hem niet met een camera, Rotterdam veranderde in een videoclip als hij zijn mp3 speler in had. Beelden uit die clip zie je nu terug in de portretten die hij maakt.
Jeroen de Willigen is partner en creatief directeur bij De Zwarte Hond. Binnen De Zwarte Hond is hij verantwoordelijk voor tal van complexe binnenstedelijke stedenbouwkundige projecten. In Rotterdam is hij o.a. betrokken bij de Koers op Zuid en de Gebiedsvisie Rotterdam Alexanderknoop. Daarnaast treedt hij op als supervisor in diverse gebiedsontwikkelingen. Hij zet daarbij zijn ontwerpend vakmanschap in voor het oplossen van actuele maatschappelijke en economische vraagstukken.
Kevin van Eikeren woont in Charlois en werkt als woordvoerder bij woningcorporatie Woonstad Rotterdam. Was actief in de lokale politiek en zit in het bestuur van de bewonersvereniging in zijn wijk. Hij combineert zijn passie voor volkshuisvesting en Rotterdam met zijn leven en ervaring in de wijk en is nooit te beroerd om zijn ongezouten mening te geven.
Carolien Schippers is architect en oprichter van -C-A-S-. In de periode 2009-2018 werkte Carolien voor verschillende internationale architectenbureaus aan hoogbouw, ze was onder meer projectleider voor een toren van 300 meter hoog, in aanbouw in New York. In haar eigen praktijk richt ze zich op projecten op het snijvlak van architectuur en stedenbouw en ontwerpend onderzoek met een focus op de periferie van de stad. Op dit moment werkt ze aan onderzoeksproject Core Issues over de ontwikkeling van nieuwe typologieën in Nederlandse hoogbouw en is daarnaast als gastdocent verbonden aan de Academie van Bouwkunst Amsterdam, Rotterdam en TU Delft.
Erik Faber werkt 11 jaar als Partner bij Fakton Development en is gespecialiseerd in complexe hoogwaardige vastgoedontwikkelingen. Tevens is Erik voorzitter van Stichting Hoogbouw en lid van Platform Ontwikkeling Rotterdam.